بيشتر ما يادمان رفته است كه تعريف دارو، سمي است كه مقدار خاصي از آن در افراد خاص ممكن است اثرات درماني و دارويي داشته باشد، اما با اين حال فكر مي‌كنيم كه دارو ماده‌اي است كه حتما منجر به درمان بيماري مي‌شود. دكتر سيامك
مره صدق عضو كميسيون بهداشت مجلس در گفت‌وگو با همشهري با اشاره به اينكه مصرف داروها در كشور اشكالات اساسي دارد گفت: نمونه اين داروها مصرف خود سرانه آنتي‌بيوتيك است.
90درصد سرماخوردگي‌ها ويروسي هستند و نياز به آنتي بيوتيك ندارد. خيلي از پزشكان نيز براي بيماري‌هايي كه نياز به آنتي بيوتيك است، گران‌ترين و جديد‌ترين آنها را تجويز مي‌كنند. اين كار باعث مي‌شود مقاومت آنتي‌بيوتيكي افزايش پيدا كند. از سوي ديگر بسياري از بيماران نيز فكر مي‌كنند هر چه دارو گران‌تر باشد اثربخش‌تر است. درحالي‌كه اين بازي كارخانجات چند مليتي است كه مي‌خواهند كالايشان را بفروشند. مردم بايد توجه كنند كه هر چه دارويي شناخته شده‌تر باشد عوارض جانبي آن به همان نسبت شناخته شده است.
تعداد داروهايي كه در هر نسخه نوشته مي‌شود نيز ازجمله عوامل افزايش مصرف بي‌رويه دارو در كشور است. دكتر مره‌صدق عضو كميسيون بهداشت مجلس گفت: به‌طور علمي حدود 40درصد از مراجعان پزشكان اصلا نياز به هيچ دارويي ندارند اما در ايران اين رقم به 5درصد هم نمي‌رسد. خيلي از همكاران ما به جاي درمان بيماري علامت درماني مي‌كنند. درحالي‌كه اين روش فقط براي تعدادي محدود از بيماري‌ها براي تحمل آن است. درحالي‌كه به استفاده از رژيم غذايي، فعاليت فيزيكي و تغيير روش زندگي كمتر توجه مي‌شود.
داروهاي OTC كه مي‌توان بدون نسخه از داروخانه خريداري كرد از ديگر عوامل مؤثر در مصرف بي‌رويه داروست. دكتر مره صدق با اشاره به تعداد بالاي پزشكان عمومي در كشور گفت: با توجه به گستردگي دسترسي به پزشك و اجراي نظام سلامت كه دسترسي به پزشك در كشور را عملا رايگان كرده است، بايد به سمتي پيش برويم كه فروش دارو بدون نسخه را ممنوع كنيم.
وي اشكال اصلي را در آموزش پزشكي دانست و گفت: دانشجوها عوارض و تداخلات دارويي را به خوبي بلد نيستند.
دكتر سيامك افاضلي داروساز در گفت‌وگو با همشهري يكي از عوامل مصرف بي‌رويه دارو در ميان ايرانيان را مباحث فرهنگي دانست و گفت: سرانه مصرف دارو در ايران روزانه به ازاي هر نفر 2واحد دارويي (همه انواع و اشكال دارويي) است. مصرف دارو نوعي احساس تمارض و جلب حس همدردي در ميان افراد ايجاد مي‌كند. همه قضيه اين نيست؛ پزشكان نيز در تجويز داروها اصول صحيح نسخه نويسي را رعايت نمي‌كنند. تعداد اقلام دارويي از استاندارد جهاني بيشتر است.
تعداد نسخه‌هايي كه بعضا 12قلم دارو در آن نوشته شده است كم نيست. اين نسخه‌ها در «كميته بررسي نسخ» بررسي مي‌شود ولي اقدام جدي براي آن صورت نمي‌گيرد. پزشكان در مورد نحوه نسخه‌نويسي و تداخلات دارويي آموزش كافي نمي‌بينند و به‌نظر مي‌رسد كه در دوره‌هاي آموزشي تمركز بيشتر روي انديكاسيون(موارد مصرف) مصرف داروست. از سوي ديگر عموما بيماران با مجموعه‌اي از بيماري‌ها به پزشك مراجعه مي‌كنند و اين اقلام دارويي را افزايش مي‌دهد. ضمن اينكه مسائل فرهنگي روي نسخه نويسي پزشكان مؤثر است. ديده شده كه پزشكان به‌خصوص در شهرستان‌هاي كوچك اگر كم دارو تجويز كنند كسب و كارشان كم رونق مي‌شود و اقبال عمومي از آنها كمتر مي‌شود.
دكتر سيامك افاضلي، كارشناس حوزه دارو پايين بودن قيمت دارو را مؤثر دانست و گفت: زماني كه قيمت دارو متناسب با نرخ تورم بالا نمي‌رود، داروخانه‌ها براي سودآوري به فروش تعداد بيشتر دارو روي مي‌آورند. طبيعي است كه وقتي در اين شرايط سرانه مصرف دارو كم شود، اقتصاد داروخانه‌ها دچار مشكل مي‌شود. از سوي ديگر تعداد كارخانجات داروسازي نيز افزايش يافته است. آنها براي فروش بيشتر دارو را با تخفيف‌هاي ويژه 40 تا 50درصد مي‌دهند در نتيجه مصرف غيرمنطقي دارو بالا مي‌رود. همچنين داروخانه‌ها در مراوده‌اي كه با مطب پزشكان دارند، به آنها فشار مي‌آورند كه داروي بيشتري تجويز كنند. رفع اين معضلات نياز به مديريت يكپارچه‌اي در حوزه فرهنگ، اقتصاد و سلامت دارد.
نظر شما